تنگی کانال نخاعی به باریک شدن یک یا چند فضا در داخل کانال نخاعی شما گفته می شود. کانال نخاعی همان تونلی است که از میان هر یک از مهره های ستون فقرات عبور می کند و طناب نخاعی را در خود جای می دهد. کاهش فضا در این کانال باعث فشردگی نخاع و ریشه های عصبی می شود. فضای تنگ می تواند باعث تحریک ، فشردگی یا گیر افتادن نخاع یا اعصاب شود. این حالت می تواند منجر به کمردرد و سایر مشکلات عصبی مانند درد سیاتیک شود. شرایط و آسیب های مختلفی می توانند منجر به باریک شدن کانال نخاعی شوند.
علائم تنگی کانال نخاعی چیست؟
بسته به محل و شدت تنگی کانال نخاعی ، ممکن است در گردن ، کمر ، بازو ها، پاها، دست ها یا پاها علائم زیر را تجربه کنید:
- درد
- بی حسی
- گزگز
- ضعف
این مشکل معمولاً به آرامی و با گذر زمان ایجاد می شود ، بنابراین ممکن است برای مدت طولانی هیچ علامتی نداشته باشید ، حتی اگر در عکس برداری با اشعه ایکس یا سایر تصویربرداری ها دیده شود. علائم می توانند به صورت متناوب ظاهر شوند و در هر فرد متفاوت باشند.
علل تنگی کانال نخاعی
تنگی کانال نخاعی می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. آسیب ها یا تغییرات گوناگونی در ستون فقرات می توانند باعث باریک شدن کانال نخاعی شوند. این دلایل به دو دسته تقسیم می شوند:
- اکتسابی (بعد از تولد)
- مادرزادی (از زمان تولد)
نوع اکتسابی بسیار رایج تر است و معمولاً در اثر تغییرات ناشی از فرسایش و سایش طبیعی در طول افزایش سن ایجاد می شود. تنها حدود ۹٪ از موارد ناشی از علل مادرزادی هستند.
تنگی کانال نخاعی چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک ابتدا سابقه پزشکی شما را بررسی کرده ، درباره علائم تان می پرسد و معاینه فیزیکی انجام می دهد. احتمالاً جراح مغز و اعصاب قسمت های مختلف ستون فقرات را لمس می کند تا ببیند آیا باعث درد می شود یا خیر. همچنین ممکن است از شما بخواهد در جهات مختلف خم شوید تا ببیند آیا موقعیت خاصی باعث بروز علائم می شود.
برای مشاهده دقیق وضعیت ستون فقرات، تصویربرداری های زیر ممکن است انجام شود:
- اشعه ایکس ستون فقرات : برای نشان دادن تغییرات ساختاری استخوان مانند کاهش ارتفاع دیسک یا وجود خار استخوانی.
- MRI : تصویربرداری رزونانس مغناطیسی تصاویر مقطعی دقیقی از اعصاب ، دیسک ها و طناب نخاعی ارائه می دهد و می تواند تومورها را نیز نشان دهد.
- سی تی اسکن یا سی تی میلوگرام : ترکیبی از تصاویر اشعه ایکس برای مشاهده مقطعی از ستون فقرات. در سی تی میلوگرام از ماده حاجب استفاده می شود تا اعصاب و طناب نخاعی واضح تر دیده شوند.
درمان تنگی کانال نخاعی
گزینه های درمانی مختلفی برای تنگی کانال نخاعی وجود دارد. انتخاب روش درمان بستگی به موارد زیر دارد:
- علت ایجاد مشکل
- محل بروز مشکل
- شدت علائم
اگر علائم شما خفیف باشد ، جراح مغز و اعصاب احتمالاً ابتدا مراقبت های خانگی را پیشنهاد می کند. اگر این روش ها مؤثر نباشند یا علائم شدید تر شوند ، درمان های فیزیوتراپی ، دارویی ، تزریقات و در نهایت جراحی مطرح می شوند.
مراقبت خانگی برای درمان تنگ شدن مجرای نخاعی
استفاده از گرما : گرما جریان خون را افزایش داده ، عضلات را شل و درد مفاصل را تسکین می دهد. اما مراقب سوختگی باشید.
استفاده از سرما : اگر گرما مؤثر نبود، از کمپرس یخ ، ژل یخ‌زده یا کیسه نخود یخ زده استفاده کنید. ۲۰ دقیقه یخ بگذارید و ۲۰ دقیقه بردارید. یخ باعث کاهش التهاب ، تورم و حساسیت می شود.
ورزش : با تأیید پزشک، ورزش می تواند به کاهش درد کمک کند و عضلات پشتیبان ستون فقرات را تقویت کرده و انعطاف پذیری و تعادل را بهبود بخشد.
درمان غیرجراحی برای تنگی کانال نخاعی
- داروهای خوراکی : داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن می توانند التهاب و درد را کاهش دهند. داروهای تجویزی مانند گاباپنتین (ضد تشنج) یا آمی تریپتیلین (ضدافسردگی سه حلقه‌ای) نیز ممکن است مفید باشند.
- فیزیوتراپی : فیزیوتراپیست ها برنامه ورزشی مناسب برای تقویت عضلات پشت و شکم (هسته مرکزی بدن) طراحی می کنند. همچنین تکنیک هایی برای بهبود نحوه راه رفتن آموزش می دهند تا فشار از روی اعصاب کاهش یابد.
- تزریق استروئید : تزریق کورتیکواستروئید در ناحیه اطراف اعصاب فشرده شده ممکن است التهاب و درد را کاهش دهد.
جراحی برای تنگی مجرای نخاع
تنگی کانال نخاعی یک مشکل پیچیده است و ستون فقرات ناحیه ای حساس است. به همین دلیل ، جراحی معمولاً زمانی در نظر گرفته می شود که هیچ کدام از درمان های دیگر مؤثر نباشند. خوشبختانه بیشتر افراد مبتلا به این بیماری نیازی به جراحی پیدا نمی کنند.
